Tüp Bebekte Güvenlik
Tüp Bebek tedavisi uygulanması gereken çiftlerden bazıları sperm, yumurta veya embryolarının başkalarınkiyle karışabileceğinden korkarlar. Aşağıdaki güvenlik basamakları bu tür bir riski yok etmek için planlanmıştır.
Yumurta Büyütme Takibi
- Yumurtaların büyümesi aralıklı ultrason kontrolleri ile olmaktadır. Her kontrolde hasta adı dosyadaki isim ile karşılaştırılıp kontrol edilir.
- Yapılan ölçümler dosyaya kaydedilir.
- İlaç isim ve dozları bir yanlışlığa yer vermemek için mutlaka yazılı olarak verilir.
- Aşılama ve zamanlanmış birleşme tedavilerinde olmasa da, Tüp Bebek ve Mikroenjeksiyon tedavilerinde ‘Çatlatma İğnesinin’ zamanlaması önemlidir. Bu konu özellikle belirtilir.
Yumurta Toplama Günü
- İşlem günü örnekleri alınacak olan çiftlere dosyaları kontrol edilerek üzerinde isimlerinin yazılı olduğu sabit bileklikler takılır ve beklemeye alınır.’
- Çiftlerin beraberlerinde getirdikleri evlilik ve nüfüs cüzdanı fotokopileri kontrol edilerek dosyalarına eklenir. Yine çiftlerden ‘ÜYTE Uygulanacak Çiftlere Ait İzin Belgesi’ni okuyup imzalamaları istenir. Getirdikleri fotoğraflar kontrol edilerek çiftlerin yanında forma yapıştırılır.
- Dosyalarındaki bilgiler doğrultusunda ‘Laboratuvar Hasta Bilgi Formu’ doldurulmuş olan çiftlerden erkek olanı laboratuvar elemanı tarafından bilekliğindeki isim ve soyadı kontrol edilerek sperm verme odasına alınır.
- Erkeğin göreceği şekilde onun yanında sperm kabının üzerine cama yazar kalemle kendisinin ismi ve soyadı sorularak yazılır. Eşinin adı da not edildikten sonra kap kendisine teslim edilir.
- Sperm örneğini veren hastadan, odadan çıkmadan önce, örneğin kendisine ait olduğunu kabul ettiğini belirten ‘ejekülat örneği teslim formu’nu doldurması ve imzalaması istenir.
- Çeşitli nedenlerle PESA/TESA/TESE işlemine girecek (testisten sperm alınacak) erkek hastalarda ise bileklik kontrolü, hemşire tarafından yapıldıktan sonra cerrahi odasına alınır. Doktor tarafından tekrar isim kontrolü yapıldıktan sonra alınan parçalar laboratuvar elemanına verilir. Laboratuvar elemanı son kontrolü yaptıktan sonra uygun laboratuvar formlarını doldurur.
- Herhangi bir karışıklığa meydan vermemek için androloji laboratuvarında çalışan eleman örnekleri tek tek çalışmak üzere eğitilmiştir. Her hastanın örneği çalışıldıktan sonra kullanılan malzemeler atılır ve gerekli temizlik işlemleri yapıldıktan sonra bir sonraki örnek gerekli yeni sarflar hazırlanarak çalışmaya alınır.
- Gerekli sperm hücrelerinin elde edildiğinden emin olununca erkeğin bilekliğini çıkarabileceği bildirilir.
- Yumurta toplanacak hanım bileklik ve isim kontrolü yapılarak işlem odasına alınır. Gerekli hazırlıklar yapıldıktan sonra anestezi ve kadın doğum uzmanı tarafından son kontroller yapıldıktan sonra yumurta toplama işlemine geçilir.
- İşlemden bir gün önce hasta dosyasındaki bilgilere dayanarak ‘Laboratuvar Hasta Bilgi Formu’nu dolduran ve gerekli hazırlıkları yapan laboratuvar elemanı isim soyad ve tarih bilgilerini içeren etiketlerini o hastaya ait hazırlıkların bulunduğu raflara yapıştırır. Hazırlanan her dish’in altında hastanın adı ve soyadı, cama yazar kalem ile yazılmış olarak rafa yerleştirilir. Toplama işlemi sonrasında isim ve soyadı kontrolü yapılarak toplanan yumurtalar, altında aynı isim ve soyadın yazılı olduğu dishlere alınarak o adın ve soyadın yazılı olduğu etiketli rafa yerleştirilir.
- İşlemleri ve sonrasında takipleri yapılan gamet hücreleri ve embriyolar devamlı bu ikili kontrol sistemi uygulanarak izlenir ve hasta bilgi formuna yazılı kayıtları yapılır.
Belirti ve Bulgular
- Merkeze telefon eden veya şahsen başvuran çiftler, danışma-kayıt bankosundaki randevu kayıt defterine yazılarak uygun zaman belirlenir. Lüzumu halinde irtibat kurabilmek amacı ile çiftlerden alınan acil ulaşılabilecek telefon numaraları da bu deftere kayıt edilir. Tıbbi kayıtlar mahkeme kararı olmadan üçüncü şahıs veya kurumlara verilemeyeceğinden, ailelerin adres, telefon bilgilerini vermesinde bir sakınca yoktur.
- Randevu saatinde gelen çiftler sorumlu doktor ile görüşerek gerekli bilgileri alırlar. Anamnezleri alınan hastaların muayene ve ultrasonları yapılır, hasta dosyasına kaydedilir. Uygun tedavi protokolü belirlenerek dosyanın ön yüzüne kaydedilir.
- Lüzumu halinde gerekli konsultasyonlar ve tetkikler hastaya anlatılarak yaptırması istenir.
- Konsültasyon ve test sonuçları belli olduktan sonra ‘Hasta Değerlendirme Formu’ na kaydedilir. Aileye bilgi verilir.
- Bütün bu toplanan veriler ışığında çiftlere karar verilen tedavinin tipi, özellikleri, riskleri, maddi ve tıbbı yükümlülükleri hakkında son bilgiler ve öngörüler anlatılarak tedaviye karar vermeleri istenir.
- Tedaviye gelen çiftin yanında birer fotograf ile evlilik ve nüfus cüzdanı fotokopilerinin hazır bulunması gerektiği hatırlatılır.
- Sorumlu ıvf hemşiresi hasta dosyasını ve evrakları kontrol ettikten sonra dr. tarafından işlenen protokolu, hazır formları kullanarak uygun tedavi dozlarını, ilaç kullanım şekillerini hasta adına doldurarak anlatır.
- Gerekli reçeteler yazılır.
- İlaç kullanma aparatları (kalem, enjektör) aileye uygulamalı olarak gösterilir.
Embryo Transfer Günü
- Embriyo transferine karar verilen hastalar işleme alınmadan önce bileklik kontrolleri yapılarak odaya alınır. Transfer esnasında hastanın ismi ve soyadı son kez sesli olarak tekrarlanarak işlem tamamlanır.
- Dinlenme süresi sonunda transfer sonrası hastaya gerekli bilgilendirmeler sözlü ve yazılı olarak yapıldıktan sonra hastanın kolundaki bileklik çıkartılarak evine yollanır.
